فرش‌ها امروزه نقش و اهمیت بسیار زیادی در دکوراسیون داخلی منازل دارند و از آنجایی که بیشتر از هر وسیله دیگری مورد استفاده بوده و تحت ترافیک رفت‌وآمد و نشست‌وبرخاست هستند پتانسیل بالایی برای جذب آلودگی دارند و حتی با وجود مراقبت و نگهداری زیاد بعد از مدتی به شستشو نیاز پیدا می‌کنند. فرش‌های ماشینی امروزه به‌عنوان محبوب‌ترین زیراندازها در میان مردم شناخته می‌شوند به همین دلیل لازم است که با تمامی ویژگی‌ها، مزایا و معایب آنها آشنایی داشت. یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مشکلاتی که در زمان شستشوی فرش ماشینی مشاهده می‌شود تغییر رنگ و رنگ پس دادن آن است که می‌تواند در اثر عوامل مختلفی رخ بدهد. در ادامه مطلب به بررسی مهم‌ترین دلایل رنگ پس دادن قالی‌ها و روش‌های جلوگیری از آن پرداخته خواهد شد.
چرا قالی‌ها رنگ پس می‌دهند؟
بر اساس آمار و تحقیقات مختلف بیشتر از ۸۰ درصد فرش‌های دستبافت در زمان تماس با مایعات و در زمان شستشو دچار تغییر رنگ و رنگ پس دادن می‌شوند و این معضل می‌تواند حتی در بسیاری از فرش‌های ماشینی نیز مشاهده شود. دلایل مختلف و متعددی می‌تواند برای تغییر رنگ فرش‌ها در زمان شستشو وجود دارد به همین دلیل قبل از شستن فرش‌ها حتما باید تست رنگ دهی بر روی فرش انجام شود و چنانچه فرش دچار تغییر رنگ شد از خدمات شرکت‌های قالیشویی برای شستن آن استفاده کرد. در حقیقت دلایل مختلفی می‌تواند برای رنگ دهی فرش‌های ماشینی در زمان شستشو وجود داشته باشند که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
استفاده از مواد شوینده نامناسب
استفاده از شوینده‌هایی که درجه اسیدی و قلیایی بالایی دارند می‌تواند باعث ایجاد تغییر رنگ در زمان شستشوی فرش ماشینی و رنگ دهی آنها شود. به‌صورت کلی امروزه از مواد مختلفی همچون پشم، آکریلیک، پلی‌استر، پنبه و … برای بافت و ساخت فرش‌ها استفاده می‌شود و هر کدام از این مواد می‌توانند واکنش‌ها و مقاومت متفاوتی در برابر انواع مواد شیمیایی داشته باشند بنابراین قبل از استفاده از شوینده‌ها حتما باید تست رنگ دهی بر روی فرش انجام شود تا از بروز آسیب و خسارت جلوگیری شود.
استفاده از آب داغ
یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل رنگ دهی و تغییر رنگ فرش‌ها در زمان شستشو استفاده از آب داغ است. در حقیقت استفاده از آب داغ می‌تواند یک روش و متد نادرست و نامناسب برای شستن انواع فرش‌ها خصوصا فرش‌های دستبافت و ماشینی گران‌قیمت باشد چرا که آب داغ می‌تواند رنگ بخش‌های مختلف فرش را دچار تغییر کرده و در نهایت ظاهر کلی فرش را تحت تاثیر قرار بدهد.
استفاده از مواد اولیه نامرغوب در تولید فرش
از دیگر دلایلی که باعث می‌شود در زمان شستشوی فرش ماشینی شاهد تغییر رنگ و رنگ دهی باشیم می‌توان به کیفیت پایین مواد اولیه در تولید فرش اشاره کرد. هرچقدر مواد اولیه مانند نخ، پشم و … از کیفیت بالاتری برخوردار باشند می‌توانند مقاومت بیشتری در برابر شوینده‌ها و مایعات داشته باشند.
روش‌های جلوگیری از پس دادن رنگ فرش
همان‌طور که گفته شده مواردی همچون کیفیت پایین مواد اولیه فرش، استفاده از آب داغ، استفاده از مواد شوینده نامناسب و… باعث رنگ دهی فرش‌ها در زمان شستشو و تغییر رنگ آنها می‌شود. از جمله بهترین راهکارها برای جلوگیری از رنگ پس دادن فرش‌های ماشینی در زمان شستشو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قبل از استفاده از مواد شوینده حتما باید تست رنگ روی فرش انجام شود. در این روش ابتدا با استفاده از دستمال یا یک گوش پاک کن می‌توان قسمتی از فرش را امتحان کرد و چنانچه مشکلی از نظر رنگ دهی نداشت اقدام به شستشوی آن نمود.
- به هیچ عنوان نباید از آب داغ برای شستن فرش‌ها استفاده کرد و بهترین کار استفاده از آب ولرم است. آب ولرم اجازه تغییر رنگ و رنگ دهی به فرش را نمی‌دهد و به تمیز شدن کامل‌تر و بهتر آن نیز کمک ویژه‌ای می‌کند.
- بهترین راهکار برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی بهتر است از خدمات شرکت‌های قالیشویی استفاده کرد چراکه نیروهای این شرکت‌ها اطلاعات کافی از انواع فرش‌ها، انواع شوینده‌ها، روش‌های مناسب شستشو و … دارند و اجازه وارد آمدن آسیب به فرش‌ها را نمی‌دهند.
البته باید به این نکته توجه کرد که در زمان خرید فرش باید به انتخاب رنگ فرش توجه کرد.
رفع زردی فرش بعد از شستن
استفاده از شوینده‌های اسیدی در زمان شستشوی فرش ماشینی، عدم غبارگیری درست فرش، باقی ماندن زردآب داخل فرش و … از مهم‌ترین دلایل زرد شدن فرش‌ها بعد از شستشو هستند و برای برطرف کردن این مشکل می‌توان از روش‌های متعددی استفاده کرده مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
- در روش اول می‌توان فرش را دوباره از ابتدا و با شیوه‌ای کاملاً اصولی و دقیق شستشو داد تا هرگونه زردی و آلودگی از آن حذف شود.
- در روش دوم می‌توان از محلول سرک و آب‌نمک استفاده کرد و با استفاده از یک دستمال تمیز محل‌هایی که دچار زردی شده‌اند را تمیز کرد.
- در روش سوم می‌توان از محلول سرکه و جوش‌شیرین استفاده کرد و نقاطی از فرش که دچار زردی شده‌اند را به‌دقت تمیز کرد.
- در نهایت می‌توان از شوینده‌هایی با قدرت اسیدیته کم مانند شامپوفرش‌ها استفاده کرد و بعد از آنکه محل لکه‌ها را با آن تمیز کرد آن را آبکشی کرده و اجازه داد تا خشک شوند.
محلول‌های شستشو فرش ماشینی
برای جلوگیری از هرگونه آسیب و خسارت در زمان شستشوی فرش ماشینی لازم است که از مواد شوینده مناسب و مرغوبی استفاده کرد. همان‌طور که گفته شد این مواد نباید از قدرت اسیدی و بازی بسیار زیادی برخوردار باشند در غیر این صورت می‌توانند باعث تغییر رنگ فرش شوند. مواد شوینده فرش‌های ماشینی می‌توانند با توجه به جنس تاروپود و نخ خاب فرش متفاوت باشند به همین دلیل است که شرکت‌های قالیشویی از مواد مختلف استفاده می‌کنند. در اصل مواد شوینده باید از قدرت پاک‌کنندگی بالایی برخوردار باشند، میزان اسیدیته و قلیایی آنها باید بر اساس جنس فرش انتخاب شود، دارای تأییدیه‌های بهداشتی باشد، محصول برندهای معتبر و مطمئن باشد و مشکل و معضلی برای افراد نیز ایجاد نکند.
جمع‌بندی نهایی
هر کدام از فرش‌های ماشینی می‌توانند از مواد اولیه مختلفی تولید شوند که در مواجه با مواد شیمیایی، مایعات و … واکنش‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند و بسیاری از آنها ممکن است دچار تغییر رنگ شوند به همین دلیل لازم است در زمان شستشوی فرش ماشینی به نوع مواد شوینده، دمای آب و جنس مواد اولیه ساخت فرش توجه ویژه‌ای شود و حتی‌الامکان برای شستن این فرش‌ها از خدمات شرکت‌های قالیشویی استفاده کرد.
