سوختگی فرش یکی از مشکلاتی است که احتمالا تاکنون برای همه ما پیش آمده است. فرش‌ها در خانه‌های ایرانی از اهمیت زیادی برخوردار هستند و به همین دلیل بهتر است که همیشه جانب احتیاط را در مورد آن‌ها در نظر بگیریم. اما بعضی از سهل‌انگاری‌ها ممکن است، باعث به وجود آمدن سوختگی روی فرش شوند که باید هرچه سریع‌تر در مورد آن‌ها کاری انجام دهیم.
شایان ذکر است که ترمیم سوختگی فرش دستباف و ابریشم در مقایسه با فرش‌های دیگر به تخصص بسیار زیادی نیاز دارد. به همین علت، باید به دنبال یافتن بهترین قالیشویی باشیم تا فرش خود را به آن‌ها بسپاریم. در ادامه به بررسی این مشکل و انواع روش‌های تعمیر سوختگی فرش در فرش خواهیم پرداخت.
روش رفع سوختگی فرش
زمانی که به آموزش‌های مختلف در خصوص رفع سوختگی فرش نگاهی اجمالی می‌اندازیم، روش‌های زیادی را خواهیم دید که هر کدام به نحوی برای برطرف کردن این مشکل کارایی دارند. به طور کلی، مهم‌ترین عامل میزان سوختگی بر جای مانده و سرعت عمل شما در راستای از بین بردن آن است. هرچه سوختگی برای مدت زمان بیشتری روی فرش بماند، پرزهای اطراف و زیرین بیشتر رنگ سوختگی را به خود گرفته و در نتیجه ماندگاری آن بیشتر خواهد شد.
استفاده از محلول‌هایی مانند سرکه سفید و جوش شیرین برای از بین بردن جای لک سوختگی بسیار اثربخش است. اما زمانی که حرف از سوختگی‌های واقعی و عمیق به میان می‌آید، باید روش‌هایی تخصصی را مورد استفاده قرار دهیم. به یاد داشته باشید که در تمامی مراحل این کار از دستکش استفاده کرده و اطراف محل را نیز تا حد امکان با پارچه بپوشانید تا از پخش شدن ذرات سوخته جلوگیری کنید.
انواع سوختگی فرش
بیشتر کارهای خانه ایرانی روی فرش‌ها انجام می‌شوند و به همین دلیل همواره احتمال بروز حادثه وجود دارد. سوختگی فرش ممکن است به دلیل مواردی مانند سیگار، زغال قلیان، اتو و حتی وسایلی بزرگ‌تر مانند قابلمه اتفاق بیافتد. توجه داشته باشید که قبل از انجام هر کاری باید اطلاعات کافی به دست آورید و سپس اقدام به از بین بردن سوختگی فرش کنید. در غیر این صورت ممکن است که بیش از پیش به فرش خود آسیب بزنید.
رفع سوختگی فرش با سیگار
برای رفع سوختگی فرش با سیگار اغلب از دو روش استفاده می‌شود که با توجه به مقدار و عمق سوختگی می‌توانید، یکی از آن‌ها را انتخاب کنید:
- استفاده از موچین یا قیچی: اگر سوختگی فرش کمی زیاد است، این امکان را در اختیار دارید که سطح آن را با استفاده از یک قیچی کوچک یا حتی ریش‌تراش ببرید. به یاد داشته باشید که باید این کار را با دقت بسیار زیاد انجام دهید تا هیچ جای گودی روی فرش یا موکت برجای نماند.
- استفاده از سمباده: اما اگر سوختگی چندان زیاد نیست؛ تنها قسمت مورد نظر را با استفاده از یک سمباده به خوبی بسابید. سپس خرده‌های جمع شده را با جارو جمع کنید و جای سمباده کشیده را با انگشت شست کمی ماساژ دهید تا پرزها یکدست شوند.
در هر دو روش بالا، محل تعمیر شده را با محلولی از آب اکسیژنه و آب معمولی (نسبت یک به ده) به آرامی تمیز کنید تا هرگونه سیاهی از روی آن برداشته شود. همچنین مقداری پرز را از قسمت‌های سالم فرش جدا کرده و با استفاده از چسب سیمان روی جای سوختگی قرار دهید تا آن را کاملا بپوشاند.
ما در یک مقاله به صورت مفصل به موضوع “نکات نگهداری فرش” پرداختیم.
رفع سوختگی فرش با زغال
سوختگی‌هایی که توسط زغال به وجود می‌آیند، شباهت زیادی به سیگار دارند و در مقیاسی بزرگ‌تر اتفاق می‌افتند. برای رفع سوختگی فرش ماشینی با زغال، ابتدا سطح سوخته را به خوبی سمباده بکشید تا قسمت سخت‌تر آن ساییده شود. سطح آن را جارو بکشید و سپس انتهای پرزهای سوخته را با استفاده از یک قیچی کوچک با دقت فراوان بچینید.
پس از آنکه مراحل بالا را جهت ترمیم سوختگی فرش با زغال انجام دادید، جای آن را با استفاده از شامپو فرش شستشو داده و به خوبی خشک کنید. شامپو فرش می‌تواند ذره‌های سیاه را از لابلای پرزهای فرش بیرون بکشد. در صورتی که هنوز هم جای سوختگی روی فرش معلوم است، از یک محلول رنگ‌بر ضعیف به همراه کمی آب استفاده کنید.
رفع سوختگی فرش با اتو
افتادن یا جا گذاشتن اتو روی فرش معمولا باعث به وجود آمدن لکه‌های زرد می‌شود. چنین لکه‌هایی را می‌توانید با استفاده از پیاز ترمیم کنید. برای رفع سوختگی فرش با پیاز، ابتدا تعدادی پیاز را نصف کرده و به مدت چند دقیقه روی لکه‌های زرد قرار دهید. سپس پیازها را برداشته و جای آن را با آب نسبتا سرد بشویید. این روش برای سوختگی‌های سطحی مناسب است و در صورت ایجاد سوختگی‌های عمیق، باید فرش را به متخصصین یک قالیشویی معتبر واگذار کنید تا کار رفوی فرش را انجام دهند.
اما جای سوختگی اتو روی موکت، معمولا شدیدتر است. به منظور از بین بردن جای سوختگی اتو روی موکت، محل آسیب دیده را با استفاده از یک کاتر برش داده و تکه‌ای دیگر را جایگزین آن کنید. تکه‌های موکت را با استفاده از چسب فرش یا چسب سیمان به هم پیوند داده و آن را جاروبرقی بکشید تا محل برش خورده چندان معلوم نباشد.
رفع سوختگی فرش با قابلمه
سوختگی ناشی از قابلمه یا ماهیتابه معمولا در آشپزخانه اتفاق می‌افتد و دایره‌ای بزرگ و زرد رنگ روی فرش بر جای می‌گذارد. به منظور رفعاز بین بردن سوختگی فرش با قابلمه، مراحل زیر را دنبال کنید:
- تعدادی یخ را روی سوختگی فرش قرار داده و آن‌ها را کمی پس و پیش کنید.
- زمانی که دمای پرزهای فرش تا حد زیادی کاهش پیدا کرد؛ با استفاده از یک شانه با دندانه‌های ریز فرش را به خوبی شانه بکشید.
- با یک دستمال ملایم رطوبت فرش را خشک کرده و مراحل قبل را یک بار دیگر انجام دهید.
- برای رفع رنگ زرد سوختگی فرش، از محلول آب اکسیژنه و آب معمولی (نسبت یک به ده) استفاده کنید.
ما در یک مقاله در مورد روش انتخاب فرش برای آشپزخانه نوشته ام که می توانید آن را مطالعه کنید.
نکات مهم
اگر به دنبال رفع سوختگی فرش در منزل هستید، نکات زیر را همواره به یاد داشته باشید:
- برای رفع سوختگی فرش با بخاری، بخش آسیب‌دیده را سمباده کشیده و سپس از محلول سرکه سفید و آب سرد برای تمیز کردن آن استفاده کنید.
- سعی کنید تا حد امکان از مواد شیمیایی برای این کار استفاده نکنید؛ چرا که احتمالا به بافت فرش آسیب زده و نتیجه عکس خواهد داد.
- در تمامی آموزش‌های قبلی، فرش را تنها با آب سرد شستشو دهید. آب گرم می‌تواند رنگ‌بندی قسمت آسیب‌دیده را به هم بریزد.
- اگر به راهنمایی بیشتر در مورد هر کدام از این آموزش‌ها نیاز دارید، با مشاورین قالیشویی بانو تماس حاصل کنید.
علاوه بر سوختگی فرش یک سری مشکلات برای قالی شما به وجود می آید که باید خیلی سریع آن را رفع کرد مثل رفع شکستگی فرش، از بین بردن بوی بد فرش و… که این موارد باید خیلی سریع تمیز شوند.
ترمیم سوختگی فرش ماشینی
فرش‌های ماشینی به دلیل دوام بالا، زیبایی و قیمت مناسب بیشترین رواج را در میان ایرانیان دارند. سوختگی این فرش‌ها را می‌توان به دو دسته سوختگی‌های سطحی و سوختگی‌های عمیق تقسیم کرد که در ادامه هر کدام از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
از بین بردن سوختگی‌های سطحی فرش
مراحل و روش از بین بردن سوختگی سطحی فرش ماشینی، به این صورت است که اشاره شده است :
- با استفاده از یک سنباده، محل سوختگی را تا حد امکان از بین ببرید.
- فرش را جاروبرقی بکشید و تمامی خرده‌های سوخته را جمع کنید.
- الیاف سوخته را با استفاده از یک قیچی کوچک جدا کنید.
- اگر هنوز هم جای سوختگی باقی مانده است، یک پارچه را با محلول تمیزکننده (مانند ترکیب آب، مایع ظرفشویی و سرکه سفید) خیس و لکه را با استفاده از پارچه به خوبی پاک کنید.
- محل سوختگی را با آب اسپری کرده و به آن اجازه دهید تا خشک شود.
- اگر محل سوختگی از بین رفته است، نیاز به هیچ کار دیگری ندارید. اما اگر وضعیت کمی بدتر از این‌هاست، به سراغ مرحله بعد بروید.
- با استفاده از موچین، تعدادی از الیاف کناره‌های فرش را جدا کنید. برای این کار پیشنهاد می‌شود که الیاف را از بخش‌های زیر مبل، تخت یا جاهای دیگری جدا کنید که به راحتی دیده نمی‌شوند.
- پرزهای جدا شده را به دقت روی قسمت سوخته قرار داده و آن را با استفاده از چسب فرش به خوبی بچسبانید.
- قسمت ترمیم شده را با استفاده از یک کاغذ بپوشانید و یک کتاب سنگین روی آن قرار دهید.
- پس از آن آنکه چسب خشک شد، محل آسیب دیده را با استفاده از یک شانه با دندانه‌های باریک شانه کنید تا فرش حالتی طبیعی به خود بگیرد.
از بین بردن سوختگی عمقی فرش
اگر سوختگی فرش ماشینی شما عمیق است، باید به فکر جایگزین کردن آن با تکه‌ای دیگر باشید. در صورت بروز این مشکل، فرش شما در هر حال ناقص خواهد شد و باید تکه مورد نظر را با قسمتی دیگر از فرش جایگزین سازید. این مراحل را دنبال کنید:
- جاروبرقی را روی تنظمیات بالا قرار داده و محل آسیب دیده را جارو بکشید.
- با استفاده از یک چاقو یا موکت‌بر قسمت سوخته فرش را برش دهید. این کار را با برگرداندن فرش و بریدن پایین آن انجام دهید.
- قسمت جدا شده را روی یکی از گوشه‌های فرش قرار دهید که زیر مبلمان یا میز قرار می‌گیرد. قسمت سالم را مطابق با آن و با دقت هرچه تمام‌تر برش دهید. در حین انجام این کار، به جهت خواب پرزها دقت کنید تا قسمت آسیب دیده به چشم نیاید. در نهایت باید دو تکه فرش در اختیار داشته باشید که شکل و اندازه آن‌ها دقیقا یکسان است.
- محل آسیب دیده را به خوبی تمیز کنید تا هرگونه الیاف و لکه اضافی از میان برداشته شود.
- قسمت سالم را داخل سوراخ بگذارید تا به خوبی جا بیافتد.
- اطراف تکه بریده شده را با چسب فرش محکم کنید و در صورت نیاز از الیاف جدا شده قبلی استفاده کنید تا دور و بر آن به خوبی پوشیده شود.
- سطح آن را با کاغذ پوشانده و یک کتاب سنگین روی آن قرار دهید.
- پس از برداشتن کاغذ و کتاب، از یک مسواک یا برس نرم برای ترکیب کردن پرزهای فرش استفاده کنید.
ترمیم سوختگی فرش دستباف و نفیس
همه ما به خوبی می‌دانیم که فرش‌های دستباف با استفاده از مواد کاملا طبیعی ساخته می‌شوند و به همین دلیل در بیشتر موارد مقاومت بسیار بالاتری در برابر انواع سوختگی دارند. این نکته همیشه به دارندگان فرش دستباف توصیه می‌شود که در صورت بروز هرگونه سوختگی روی فرش خود، بدون اتلاف وقت آن را به یک قالیشویی معتبر بسپارند و سرخود کاری برای از بین آن انجام ندهند.
اگر فرش دستباف شما دچار سوختگی سطحی و خفیف شده است، این مراحل را دنبال کنید:
- سطح سوختگی را با استفاده از یک سنباده به آهستگی و ملایمت هرچه تمام‌تر بردارید. به هیچ عنوان سنباده را روی قسمت سوخته فشار ندهید. سپس قسمت آسیب دیده را جاروبرقی بکشید.
- تعدادی پیاز را نصف کرده و روی محل سوختگی قرار دهید. پیازها را بعد از نیم ساعت برداشته و با استفاده از یک پارچه نرم محل سوختگی را تمیز کنید.
- تعدادی یخ روی سوختگی گذاشته و اجازه دهید که دمای پرزها تا حد امکان کاهش یابد.
- بعد از چند دقیقه یخ‌ها را بردارید و محل آسیب دیده را با استفاده از یک برس با پرزهای نرم برس بکشید.
- سطح فرش را دوباره جارو بکشید و در صورت نیاز مراحل بالا را با ملایمت بیشتری تکرار کنید.
همانطور که قبلا اشاره کردیم، در صورتی که سوختگی فرش دستباف شما عمیق است، به هیچ عنوان کاری انجام ندهید و تعمیر آن را به یک متخصص واگذار کنید.
رفع سوختگی گلیم فرش
ویژگی اصلی گلیم‌ها این است که از بافت‌هایی کوتاه با تار و پود در هم تنیده ساخته می‌شوند و جنس اصلی الیاف آن نیز پشم حیواناتی مانند گوسفند است. به همین خاطر است که حتی بسیاری از افراد متخصص نیز با احتیاط فراوان به سراغ تعمیر گلیم‌ها می‌روند. اگر بخشی از گلیم شما سوخته است، به دنبال افراد متخصصی باشید که سابقه تعمیر و رفع سوختگی آن‌ها را دارند. قالیشویی بانو با در اختیار داشتن سال‌ها سابقه و نیروی آموزش دیده در زمینه تعمیر و رفع سوختگی فرش های دستباف و گلیم می‌تواند مشکل شما را به بهترین شکل ممکن برطرف کند.
ما در یک مقاله به صورت کامل به موضوع ” تمیز کردن یا شستشوی گلیم ” پرداختیم.
سوختگی فرش گبه
گبه یکی از قالیچه‌های سنتی ایرانی است که از پرزهای نسبتا بلندی برخوردار است. جنس الیاف گبه معمولا بسیار ظریف است و گره‌های آن نیز با دقت هرچه تمام‌تر صورت می‌گیرند. بنابراین همواره سعی کنید که کارهایی مانند اتو یا سیگار کشیدن را روی گبه انجام ندهید تا دچار مشکلات ناخواسته نشوید. اما اگر واقعا گبه شما دچار سوختگی شد، ابتدا مقیاس آن را بررسی کنید. اگر سوختگی سطحی بوده و تنها بخشی از پرزهای آن زرد شده است، مقداری پیاز را روی سطح آن قرار داده و سپس به خوبی تمیز کنید. اگر مشکل همچنان باقی مانده است، مقداری یخ را روی پرزها قرار داده و پس از چند دقیقه برس بکشید تا سوختگی‌های سطحی برطرف شوند.
اما اگر سوختگی گبه شما عمقی است، راهی جز سپردن آن به افراد متخصص ندارید. متخصصین این امر باید پس از بررسی دقیق الیاف گبه، بخشی از آن‌ها را با الیاف مشابه جایگزین کنند. اگر سعی کنید که بخشی از الیاف قسمت‌های دیگر گبه را برای این کار ببرید، مطمئنا به زیبایی و یکدستی قالیچه خود آسیب خواهید زد.
ترمیم سوختگی فرش در قالیشویی
آموزش‌هایی که در مورد رفع سوختگی فرش در منزل داده می‌شوند، اغلب با استفاده از مواد و ابزار ساده صورت می‌گیرند. بدیهی است که قالیشویی‌ها از ابزار و تجهیزات بسیار پیشرفته‌تری برخوردار هستند و با دستی بازتر به سراغ رفع مشکل شما خواهند رفت. زمانی که فرش را برای رفع سوختگی به قالیشویی تحویل می‌دهید، در ابتدا تمامی بافت اطراف سوختگی بررسی خواهد شد تا از سلامت آن اطمینان به دست آید. سپس متخصصین قالیشویی میزان سوختگی را بررسی می‌کنند تا این نکته مشخص شود که آیا می‌توان بدون دخالت الیاف مصنوعی فرش را به حالت اولیه بازگرداند.
فرش‌ها در ابتدا به خوبی بخارشو می‌شوند تا پرزهای فرش حالتی نرم و قابل دستکاری به خود بگیرند. سپس الیاف مناسب با پرزهای فرش انتخاب شده و رفع سوختگی فرش به بهترین شکل ممکن صورت خواهد گرفت. شایان ذکر است که متخصصین قالیشویی معمولا تجربه‌ای طولانی در تعمیر انواع فرش دارند و همین مسئله عاملی تعیین‌کننده در کیفیت نهایی تعمیر به حساب می‌آید.
یک پاسخ
سلام از خدمات سایت حرفه ای تون خیلی ممنونم این مقاله رو مطالعه کردم و واقعا مفید بود برام. چقدر خوبه که تو سایتتون همچین بلاگی ساخته شده.