فرش‌ها از مهم‌ترین ارکان دکوراسیون منزل به شمار می‌روند و تمیزی و زیبایی آن‌ها می‌تواند نقش پررنگی در آرامش و آسایش ساکنان داشته باشد. فرش‌ها که می‌توانند از نوع ماشینی یا دستباف باشند بعد از مدتی استفاده، گردوغبار و آلودگی‌های متعددی به خود جذب کرده و نیازمند شستشو خواهند بود. برای شستن فرش‌ها می‌توان از روش‌های سنتی و یا خدمات قالیشویی استفاده کرد که هر کدام می‌توانند مزیت‌ها و معایب خاص خود را داشته باشند. در ادامه این مطلب به بررسی و آموزش اصولی شستن فرش در حیاط با کمترین آسیب به فرش پرداخته می‌شود.
نحوه شستن فرش دستباف در خانه
همان‌طور که گفته شد فرش‌ها بعد از مدتی استفاده، می‌توانند گردوغبار و آلودگی‌های متعددی به خود جذب کنند و در صورتی که تمیز و شسته نشوند، زیبایی و جذابیت اولیه خود را از دست خواهند داد. هرچند که بسیاری از افراد تمایل دارند از خدمات شرکت‌های قالیشویی برای شستن فرش‌ها استفاده کنند اما کسانی که فضای کافی، وقت مناسب و انرژی لازم را داشته باشند ترجیح می‌دهند که شخصاً فرش‌ها را شسته و از نظافت کامل آن اطمینان حاصل کنند. در حقیقت محل شستن فرش اهمیت زیادی ندارد و مهم نحوه انجام مراحل شستشو است که باید به نکات مختلف توجه داشت. شستن فرش در حیاط باید بر اساس مراحل زیر انجام شود.
آماده‌سازی سطح حیاط برای شستن فرش
در مرحله اول لازم است که حیاط منزل از هرگونه آلودگی و اشیای خارجی تمیز شود تا باعث کثیفی بیشتر فرش و آسیب دیدگی آن نشود. کف حیاط باید کاملاً صاف و هموار باشد تا عملیات شستن فرش با مشکل مواجه نشود.
غبارروبی و گردگیری اولیه فرش
بعد از آماده‌سازی کف حیاط و قبل از شروع شستشوی فرش باید اقدام به گردگیری آن نمود. در این مرحله باید با استفاده از جاروبرقی هرگونه گردوغبار و ذرات آلودگی موجود در سطح فرش را تمیز کرد. در صورتی که این مواد تمیز نشوند ممکن است در زمان شستشو به داخل بافت و الیاف فرش نفوذ کرده و باعث کثیفی بیشتر فرش شود.
انجام تست رنگ فرش
مرحله سوم از شستن فرش در حیاط که اهمیت بسیار زیادی خصوصاً در فرش‌های دستباف و قیمتی دارد، انجام تست رنگ است. در این مرحله و قبل از خیس کردن فرش باید با استفاده از یک دستمال سفید و تمیز و مرطوب قسمتی از فرش را خیس کرد و از عدم رنگ دهی آن اطمینان حاصل کرد. در صورتی که فرش تداخل رنگ یا رنگ دهی داشت نباید به هیچ عنوان به روش سنتی و در حیاط شسته شود چرا که تداخل رنگ باعث می‌شود که زیبایی و جذابیت آن کاملاً از بین برود.
خیس کردن فرش
در اقدام بعدی و بعد از اطمینان پیدا کردن از عدم رنگ دهی فرش می‌توان با استفاده از آب ولرم تمام سطح فرش را به صورت کامل و یکنواخت خیس نمود. خیس کردن فرش باید به‌گونه‌ای باشد که هیچ نقطه‌ای از فرش خشک نباشد. سپس باید ۱۵ تا ۳۰ دقیقه فرش را به همین حالت رها کرد تا لکه‌های سخت آن نرم شده و تمیز شده آن‌ها ساده‌تر شود.
شستشوی فرش با مواد شوینده
بعد از آنکه سطح فرش کاملاً خیس شده و آب به تمام لایه‌های الیاف و بافت آن نفوذ کرد و تمامی لکه‌های آن نرم شدند می‌توان اقدام به شستن آن کرد و مواد شوینده را به فرش اضافه کرد. برای این کار باید مواد شوینده مخصوص فرش را آماده کرده و با استفاده از یک برس نرم اقدام به تمیز کردن آن نمود. برای انتخاب برس، پارو و ابزارهای شستشوی فرش حتماً باید به جنس و الیاف فرش توجه داشت تا آسیبی به آن وارد نشود.
آبکشی فرش دستباف
مرحله بعدی از شستن فرش در حیاط آبکشی آن است. در این مرحله و بعد از اتمام شستشوی فرش باید آن را به صورت کامل آبکشی کرد تا هیچ‌گونه زردابه، آلودگی و مواد شوینده‌ای در داخل آن باقی نماند. آبکشی فرش باید تا زمانی ادامه داشته باشد که آب زلال و تمیز از آن خارج شود. وجود آب زرد و آلوده نشان از تمیز نشدن کامل فرش دارد و باید مراحل قبلی فرش مجدداً تکرار شود. بعد از آبکشی کردن فرش باید آن را لوله کرده و بر روی یک سکو، چهار پایه یا … قرار داد و آن را به مدت ۱ تا ۳ ساعت رها کرد تا کاملاً آب آن گرفته شود.
خشک‌کردن فرش
در مرحله پایانی و بعد از آبکشی کردن فرش باید آن را در یک محیط آزاد و عاری از گردوغبار پهن کرد. بهتر است که فرش در معرض نور مستقیم خورشید قرار نداشته باشد تا دچار آسیب و خسارت نشود. در نهایت و بعد از خشک شدن کامل فرش می‌توان مجدداً سطح آن را جارو کشید تا جهت خواب الیاف آن تنظیم شده و زیبایی اولیه خود را به دست بیاورد. شرکت‌های قالی شویی نیز تمامی مراحل گفته شده را به صورت دقیق و توسط تجهیزات و نیروهای متخصص انجام می‌دهند به همین دلیل فرش‌ها کمتر دچار آسیب و خسارت می‌شوند.
پیشنهاد مطالعه: شستن فرش در خانه (دستباف و ماشینی) به روش قالیشویی‌ها!
مهم‌ترین نکات شستن فرش در حیاط
شستن فرش‌ها در منزل خصوصاً فرش‌های دستباف و قیمتی می‌تواند حساسیت‌های خاصی داشته باشد چرا که افراد عادی از مهارت و دانش کافی برخوردار نیستند. در زمان شستن این فرش‌ها باید به نکات زیر توجه داشت
- قبل از شستن فرش در حیاط حتماً باید تمام قسمت‌های آن از نظر آسیب، پارگی، خوردگی و … بررسی شود چرا که ممکن است در طول شستشو این آسیب‌ها بیشتر شوند.
- بهتر است که تست رنگ برای تمامی فرش‌ها انجام شود
- حتماً باید از مواد شوینده معتبر و استاندارد استفاده شود تا آسیبی به بافت و رنگ فرش وارد نشود
- نباید از آب خیلی داغ یا آب خیلی سرد برای شستن فرش استفاده کرد
- قبل از شستن فرش باید گردگیری آن به درستی و با دقت بالا انجام شده باشد
- بهتر است که فرش بر روی سطوح سرامیکی و سنگی با یک شیب ملایم شسته شود تا آسیبی به آن وارد نشود
- قبل از استفاده مجدد از فرش دستباف باید به خوبی خشک شود تا رطوبت باعث آسیب آن نشود.
پیشنهاد مطاله: آشنایی با ۴ تا از بهترین مواد شوینده برای شستن فرش در خانه
بهترین روش شستن فرش‌ها
به صورت کلی شستن فرش می‌تواند زمان، هزینه و آب زیادی نیاز داشته باشد و انجام این کار در شرایط کنونی جامعه که ساختمان‌ها از فضای کافی برخوردار نبوده و بحران آب همه‌گیر شده است نمی‌تواند منطقی و درست باشد. همچنین بسیاری از فرش‌ها دارای حساسیت‌های ویژه‌ای هستند و بهترین روش برای شستن آن‌ها استفاده از خدمات شرکت‌های قالیشویی است. این شرکت‌ها از تجهیزات پیشرفته و خودکار استفاده کرده و با برخورداری از نیروهای متخصص و مواد شوینده استاندارد می‌توانند فرش‌ها را به بهترین شکل ممکن تمیز کنند. قیمت و نرخ قالیشویی نیز می‌تواند تحت تأثیر فاکتورهای متعددی همچون تعداد فرش، نوع فرش، میزان آلودگی و … باشد اما به صورت کلی به صرفه‌تر از روش سنتی و شستن آن در منزل خواهد بود.
جمع‌بندی نهایی
بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که فرش‌های کثیف خود را در حیاط خانه شستشو بدهند. برای انجام این کار لازم است که به نکات مختلفی توجه داشت و تمامی مراحل شستشو که شامل آماده‌سازی سطح حیاط برای شستن فرش، غبارروبی و گردگیری اولیه فرش، انجام تست رنگ فرش، خیس کردن فرش، شستشوی فرش با مواد شوینده، آبکشی فرش دستباف و خشک‌کردن فرش هستند باید به دقت انجام شوند.
