وجود نور طبیعی در منازل می‌تواند اهمیت و ارزش زیادی در سلامت و بهداشت محیط داشته باشد به همین دلیل امروزه طراحی خانه‌ها به‌گونه‌ای است که حداقل در زمان مشخصی از روز از نور کافی برخوردار باشد. نور خورشید در کنار تمامی مزیت‌هایی که دارد می‌تواند مشکلاتی نیز ایجاد کند که مهم‌ترین آنها آسیب به فرش‌ها، موکت‌ها، مبلمان و … در بلند مدت است. با توجه به آنکه ممکن است در طول روز، نور خورشید برای مدت مشخصی به داخل منزل بتابد ممکن است در بلند مدت باعث مشکلاتی در لوازم‌خانگی خصوصاً زیراندازها شود. در ادامه مطلب به بررسی تأثیر نور خورشید بر فرش و آسیب‌های احتمالی ناشی از آن و همچنین راهکارهای جلوگیری از آن پرداخته می‌شود.
آیا آفتاب به فرش آسیب می‌رساند؟
زمانی که هر کدام از انواع فرش‌های دستباف، ماشینی، قالیچه‌ها و … برای مدت طولانی زیر نور خورشید قرار بگیرند قطعاً دچار آسیب و مشکلاتی مختلفی می‌شوند که معمولاً قابل برگشت و ترمیم نیز نخواهند بود. هرچند که نور خورشید می‌تواند باعث ضدعفونی شدن فرش و افزایش بهداشت و از بین رفتن باکتری‌ها و میکروب‌ها شود اما در درازمدت باعث می‌شود که فرش دچار تغییر رنگ شود.
علاوه بر تغییر رنگ فرش، تابش مستقیم نور خورشید بر روی فرش‌ها به مدت طولانی می‌تواند در جنس و کیفیت آن نیز تأثیر داشته باشد و باعث پوسیدگی بافت و الیاف فرش شود. تعدادی از افراد اعتقاد دارند که نور خورشید اثرات منفی بیشتری بر روی فرش‌های کارکرده و کهنه دارد و کمتر می‌تواند باعث آسیب به فرش‌های تازه شود در حالی که این کاملاً اشتباه است و ممکن است فرش‌ها نو هم توسط نور خورشید دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری بشوند.
روش‌های جلوگیری از آسیب‌دیدگی فرش بر اثر نور آفتاب
فرش‌ها خصوصاً فرش‌های دستباف از ارزش و قیمت بالایی برخوردارند و در صورتی که دچار آسیب و خسارت شوند جایگزین کردن آنها می‌تواند هزینه‌های بسیار زیادی در بر داشته باشد به همین دلیل محافظت و نگهداری از فرش اهمیت بالایی دارد. برای محافظت از فرش‌ها در برابر نور خورشید می‌توان از روش‌ها و راهکارهای مختلفی استفاده کرد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر هستند:
استفاده از روفرشی
یکی از بهترین روش‌ها و راهکارها برای محافظت از فرش‌ها در برابر آلودگی‌های مختلف و همچنین نور خورشید استفاده از روفرشی است. در حقیقت روفرشی می‌توان به عنوان یک سپر در برابر نور خورشید عمل کند و مانع وارد آمدن خسارت و آسیب به فرش شود. خوشبختانه امروزه انواع روفرشی‌های مختلف در طرح‌ها و رنگ‌های زیبایی در دسترس هستند که می‌توانند علاوه بر محافظت از فرش‌ها به زیبایی و جذابیت دکوراسیون خانه نیز کمک کنند.
ما یک مقاله در مورد روش تمیز کردن روفرشی نوشته ایم که می توانید آن را مطالعه کنید.
استفاده از پرده ضخیم
پنجره‌ها به عنوان اصلی‌ترین نقطه ورود نور به داخل منازل شناخته می‌شوند و با توجه به آنکه امروزه برای جذابیت و زیبایی بیشتر دکوراسیون از پنجره‌های بزرگ استفاده می‌شود لازم است که برای محافظت از فرش‌ها از پرده‌های ضخیم و مناسب استفاده کرد. پرده‌های ضخیم مانع رسیدن نور به فرش می‌شوند و در نتیجه از آسیب دیدن آنها جلوگیری می‌کنند. در حقیقت زمانی که فرد ناچار باشد در کنار پنجره از فرش استفاده کند و تمایلی به استفاده از روفرشی نداشته باشد می‌توان با استفاده از پرده‌های ضخیم از فرش‌ها محافظت کند و اجازه ندهد که دچار آسیب و خسارت شوند.
جابجا کردن فرش
یکی دیگر از راهکارهای محافظت از فرش در برابر نور خورشید جابجا کردن و سروته کردن آن بعد از مدت‌های مشخص است. زمانی که فرش در مجاورت پنجره پهن می‌شود حتی در صورت استفاده از پرده و روفرشی نیز بهتر است که هرچند وقت یک‌بار سروته یا جابجا شود. این کار باعث می‌شود که نور خورشید فقط به یک نقطه فرش نتابد و باعث آسیب آن نشود. همچنین می‌توان در ایام گرم و تابستانی سال فرش‌ها را جابجا کرده و در نقاطی از منزل پهن کرد که کمتر در معرض تابش آفتاب باشد.
تأثیر نور خورشید بر فرش‌های دستباف
فرش‌های دستباف در مقایسه با فرش‌های ماشینی از حساسیت بیشتری برخوردار هستند چرا که در بافت آنها از مواد، الیاف و رنگ‌های طبیعی استفاده شده و نحوه بافت متفاوتی دارند بنابراین می‌توانند در برابر نور خورشید آسیب‌پذیری بیشتری داشتند. در حقیقت موادی همچون پشم، پنبه و ابریشم که در فرش‌های دستباف استفاده می‌شوند بعد از قرار گرفتن در زیر نور مستقیم خورشید برای مدتی دچار پوسیدگی و پارگی می‌شوند. می‌توان گفت مهم‌ترین تأثیر نور خورشید بر فرش دستباف تغییر رنگ آنها است که باعث می‌شود ظاهر فرش ناپسند شود.
رنگ‌پریدگی فرش
تغییر رنگ و رنگ‌پریدگی در فرش‌ها می‌تواند ناشی از عواملی مختلفی همچون استفاده از مواد شوینده نامناسب باشد اما تابش نور مستقیم خورشید نیز می‌تواند باعث رنگ‌پریدگی فرش‌ها شود. هر چند که وجود نور برای فرش و محیط منزل لازم است اما به هیچ عنوان نباید فرش‌های دستباف را برای مدت طولانی در معرض نور مستقیم خورشید قرار دارد و همان‌طور که گفته شد باید با استفاده از پرده، روفرشی و … از آنها محافظت کرد.
پوسیدگی فرش
تابش آفتاب علاوه بر تغییر رنگ در فرش می‌تواند در درازمدت باعث پوسیدگی الیاف فرش شود. موادی همچون پنبه، ابریشم و نخ در مقایسه با مواد مصنوعی و پلیمری همچون آکریلیک مقاومت کمتری در برابر نور خورشید دارند و می‌توانند بعد از مدتی دچار آسیب‌دیدگی شوند.
ما یک مقاله داریم که در مورد روش های جلوگیری از پوسیدگی فرش که شما می توانید آن را مطالعه کنید.
تأثیر نور خورشید بر فرش ماشینی
فرش‌های ماشینی از جمله فرش‌های رایج و پراستفاده‌ای هستند که امروزه برای تولید آنها از مواد، الیاف و رنگ‌های مختلفی استفاده می‌شود و هر کدام از این مواد می‌توانند واکنش‌های مختلفی در برابر نور خورشید داشته باشند. فرش‌های ماشینی اگرچه حساسیت کمتری در مقایسه با فرش‌های دستباف دارند اما لازم است که در برابر نور خورشید محافظت شوند. نور خورشید می‌تواند باعث سست و شل شدن بافت فرش و تغییر رنگ آن شود. هرچند که فرش‌های ماشینی جدید می‌توانند مقاومت بالایی در برابر نور خورشید داشته باشند اما ممکن است فرش‌های تیره رنگ بعد از مدتی دچار رنگ‌پریدگی شوند. فرش‌های ماشینی از مواد مختلفی همچون پلی استر، پلی پروپیلن و آکریلیک و … تولید می‌شوند اما غیر از آکریلیک سایر مواد مقاومت کمتری در برابر نور خورشید دارند و دچار سوختگی، پوسیدگی و رنگ‌پریدگی می‌شوند.
ترمیم رنگ در قالیشویی‌ها
همان‌طور که گفته شد فرش‌های دستباف و بسیاری از فرش‌های ماشینی از قیمت و ارزش بالایی برخوردارند و در صورتی که دچار آسیب و خسارت شوند جایگزین کردن آنها با فرش جدید می‌تواند هزینه‌های بالایی به همراه داشته باشد. استفاده از خدمات شرکت‌های قالیشویی مانند رفوگری می‌تواند به ترمیم آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک کند اما بهترین و منطقی‌ترین کار این است که از ابتدا و با راهکارهای گفته شده از فرش محافظت کرد تا نیازی به ترمیم و تعمیر نباشد.
جمع‌بندی نهایی
فرش‌ها به عنوان رایج‌ترین زیراندازها و یکی از مهم‌ترین ارکان دکوراسیون منازل همواره در معرض آسیب، خسارت و آلودگی‌های مختلف هستند که یکی از مهم‌ترین آنها آسیب ناشی از تابش آفتاب است. مهم‌ترین تأثیر نور خورشید بر فرش، رنگ‌پریدگی و پوسیدگی بافت آن است و برای مقابله با این آسیب‌ها می‌توان از روفرشی‌ها، پرده‌های ضخیم، جابجایی فرش و … استفاده کرد.
