فرش ایرانی را میتوان به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی، هنری و تاریخی این کشور دانست و چیزی فراتر از تاروپودهای در هم تنیده است. هر فردی با هر سلیقه و هر تیپ شخصیتی و از هر نژاد و قومیتی به نمایشگاههای فرش ایرانی برود، مات و مجذوب این هنر و صنعت چندین هزار ساله میشود چرا که فرشهای ایرانی میتوانند نماد روح زندگی و سرزندگی باشند. در ادامه مطلب به بررسی علت شهرت فرش ایرانی پرداخته خواهد شد.
تاریخچه فرش ایرانی
به صورت کلی و بر اساس تحقیقات مختلف مناطقی از آسیا همچون ایران، قفقاز و ترکستان مهد اولیه فرش بافی در سراسر جهان بودهاند. قدمت این هنر و صنعت به سالها قبل از میلاد مسیح برمیگردد و فرش پازیریک به عنوان اولین فرش موجود در جهان در سال ۱۹۴۹ در منطقه آلتای سیری جنوبی و دره پازیریک کشف شد. صنعت فرش بافی در ادوار مختلف دستخوش تغییرات گستردهای شده است. در حقیقت هنر فرش بافی در ایران از دوره هخامنشیان شروع شده و در دورههای ساسانیان، سلجوقیان، صفویه و … توسعه پیدا کرده است. امروزه فرشهای ماشینی ایرانی نیز همانند فرشهای دستباف از شهرتی جهانی برخوردار بوده و محبوبیت بالایی در سراسر جهان دارند. در مقالهای تحت عنوان قالیشویی آنلاین به بررسی قالیشویی آنلاین و خدمات آن پرداخته شده که میتواند اطلاعات مفیدی به خواننده ارائه کند.
علت شهرت فرش ایرانی
هرچند که صنعت فرش امروزه در بسیاری از نقاط جهان مورد توجه قرار گرفته است اما فرشهای ایرانی همچنان از اعتبار بالایی برخوردار بوده و محبوبیتی جهانی دارند. از جمله مهمترین دلایل محبوبیت این فرشها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
تنوع بالا
یکی از مهمترین دلایل شهرت و محبوبیت بالای فرشهای ایرانی تنوع بالای آنها است. این فرشها میتوانند از نظر رنگبندی، طرح و نقشه، سایز و ابعاد، نحوه بافت، تعداد رج، شانه و تراکم، جنس الیاف و … در دستهبندیهای متعددی قرار بگیرند.
کیفیت عالی
امروزه از مواد و متریال های مختلفی همچون مواد پلیمری، نخ، ابریشم، پنبه و … در بافت فرشها استفاده میشود. الیاف به کار رفته در فرشهای ایرانی خصوصاً فرشهای دستباف از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و میتواند علاوه بر زیبایی و جذابیت بی نظیر از طول عمر و ماندگاری بسیار بالایی برخوردار باشد.
داستانسرایی در فرش
دیگر علت شهرت فرش ایرانی داستانسرایی آن است. فرشهایی که در کشورهای دیگر بافته و تولید میشوند صرفاً با هدف پوشش کف ساختمان بافته شده و یک زیرانداز معمولی به شمار میروند اما فرشهای ایرانی هر کدام میتوانند یک داستان متفاوت بیان کرده و جذابیت ویژهای داشته باشند. در اصل در هر کدام از مناطق ایران، بافندهها بر اساس داستانهای افسانهای و روایتهای تاریخی اقدام به بافت فرشهای منحصربهفردی و بینظیری میکنند که باعث میشود که فرش فقط یک کالای مصرفی نباشد و به عنوان یک نماد فرهنگی شناخته شود.
تفاوت در نقشهها
فرشهای ایرانی در صدها نقشه مختلف بافته میشوند و هر کدام میتوانند ویژگیهای و قابلیتهای منحصربهفردی داشته باشند. فرش تبریز، فرش کاشان، فرش اصفهان، فرش کردستان، فرش کرمان و … هر کدام با توجه به محیط جغرافیایی و عوامل فرهنگی منطقه از نقشههای مختلفی برخوردار هستند و میتوانند اصالت و زیبایی ویژهای داشته باشند. طرحها و نقشههایی همچون طرح ترنج، طرحهای افشان، طرح شاهعباسی، طرح بوته جقه، طرح شکارگاه، طرحهای اسلیمی، طرح خشتی و … و دهها طرح دیگر در فرشهای ایرانی به کار میروند که هر کدام میتوانند زیبایی و جذابیت خاصی برای افراد مختلف داشته باشند.
بافت ریز و مهارت بالای بافندهها
یکی دیگر از مهمترین دلایل شهرت و معروفیت فرشهای ایرانی بافت ریز و مهارت بالای بافندههای آن است. بافت ریز این فرشها باعث میشود که طرحها و نقشههای آن با بالاترین وضوح و کیفیت ممکن به نمایش در بیاید و زیبایی و جذابیت بینظیری به فضای خانه بدهد. همچنین مهارت بالای بافندههای ایرانی باعث میشود که کمترین اشتباه ممکن در بافت این فرشها مشاهده شود. اهمیت و کیفیت بالای فرشهای دستباف ایرانی باعث میشود که حتی شرکتهای قالیشویی نیز از تجهیزات، مواد شوینده و نیروهای متخصصتری برای شستشوی آنها استفاده کرده و دقت بیشتری برای جلوگیری از آسیب دیدگی آنها داشته باشند.
اصالت بالای فرش
یکی دیگر از مهمترین دلایل شهرت فرشهای ایرانی اصالت بالای آنها است که در طرح، نقش و حتی مواد اولیه آنها خودنمایی میکند. طرحها و نقشهایی که امروزه در این فرشها به کار میروند گاها دارای قدمتی چندهزار ساله بوده و اصالت خود را حفظ کردهاند. این فرشها همچنین بیشتر از مواد طبیعی بافته میشوند و کمتر از مواد پلیمری و صنعتی در بافت آنها استفاده میشود و همین امر باعث میشود که احساس آرامش بیشتری به افراد منتقل کنند. فرش لچک ترنج کاشان، فرش ماهی تبریز، فرش هریس ، فرش ابریشم قم، فرش شاهعباسی اصفهان، فرش دستباف نایین، فرش خشتی بختیاری و … از جمله اصیلترین فرشهای ایرانی هستند که در سراسر جهان شناختهشده میباشند.
رقابت ناپذیری
امروزه کشورهای مختلفی همچون چین، ترکیه، هلند و … در صنعت فرش پیشرفت قابل توجهی داشته و محصولات متنوع و متعددی تولید و عرضه میکنند اما همچنان قادر به رقابت با فرشهای ایرانی نخواهند بود چرا که همانطور که گفته شد فرش ایرانی از ویژگیها و مشخصات منحصربهفردی برخوردار است که مختص به کشور ایران و مناطق جغرافیایی مختلف آن است. در اصل کشورهای نامبرده شاید قادر به کپی کردن از روی فرشهای ایرانی باشند اما نمیتوانند اصالت و زیبایی فرش ایرانی را ارائه نمایند
جمعبندی نهایی
فرش ایرانی به عنوان بهترین و مرغوبترین فرش در سراسر جهان شناخته میشود و مهمترین دلایل آن نیز تنوع بالا، کیفیت عالی، داستانسرایی در فرش، تفاوت در نقشهها، بافت ریز و مهارت بالای بافندهها، اصالت و … هستند.