فرش های دستباف به‌دلیل نوع دوخت خاص و شرایط ویژه تولید جزء محبوبترین قالی‌ها در تمام دنیا شناخته می‌شوند که قالی باف‌ها باید حتماً به نکته‌های مهمی در حین تولید آنها توجه داشته باشند. هرگونه بی‌توجه‌ای نقص‌های زیادی را در فرش‌ها به‌وجود می‌آورد که از جمله آنها می‌توان به مشکلاتی مثل شمشیری شدن فرش اشاره کرد.
شمشیری شدن فرش بنا به‌دلایل مختلفی رخ می‌دهد و در اغلب موارد صرفاً به‌دلیل عدم دقت در مراحل تولید است. در واقع از آنجا‌که تولید کننده ها به‌خوبی اصول دوخت را رعایت نکرده‌اند، این مشکل به‌وجود می‌آید و دامن گیر مشتری می‌شود.
همانطور که به‌دنبال قالیشویی معتبر برای جلوگیری از آسیب دیدگی فرشتان حین شستشو هستید و سایر نکته‌های مراقبتی را در استفاده از قالی در نظر می‌گیرید، باید برخی ترفند‌ها را نیز به‌کار ببرید تا مبادا فرش شمشیری شود و بافت همیشگی اش را از دست دهد. اما آیا درباره این ترفند‌ها اطلاعاتی دارید؟
شمشیری شدن فرش چیست؟
از جمله متداول ترین انواع نقص‌های رایج در فرش‌ها شمشیری شدن آنها است که موجب ایجاد قوس در لبه‌های عرض بخش‌های بالا و پایین قالی می‌شود. در واقع در صورت بروز این مشکل اگر به لبه انحنای قالی‌تان توجه کنید، شبیه تیغه شمشیر است. در برخی مواقع این مشکل به‌دلیل قرارنداشتن رج‌های فرش در یک سطح رخ دهد که این انحنا می‌تواند در یک بخش یا چندین بخش مختلف به‌وجود بیاید.
چرا فرش شمشیری می‌شود؟ در بسیاری از مواقع مهمترین دلیل عدم ایجاد زیرسازی مناسب در زمان بافت است. همچنین اگر تولیدکننده‌ها حین بافت از چوب مهار استفاده نکنند، احتمال شمشیری‌شدن قالی در آینده بالا می‌رود.
در صورت بروز چنین مشکلی توصیه می‌کنیم که به یک مرکز شستشوی فرش معتبر مراجعه کنید. در بسیاری از قالیشویی‌ها خدمات مرمت و رفوگری به‌صورت حرفه‌ای ارائه می‌شود که به‌واسطه آنها بسیاری از نقص‌های قالی‌ها از بین می‌رود.
بررسی مهمترین دلایل شمشیری شدن فرش
علاوه‌بر چوب مهار و زیرسازی نامناسب، دلایل دیگری نیز باعث بروز این مشکل می‌شوند که از جمله مهمترین آنها عبارت هستند از:
- زیاد شانه‌زدن یا محکم‌زدن این وسیله در حین بافت قالی
- کج یا انحنادار‌بودن چوب زیردار قالی
- عدم استفاده از تخته یا میله در بخش پایینی قالی
- استفاده از طناب‌های پلاستیکی به‌منظور سفت‌کردن فرش‌ها
چطور از شمشیری شدن فرش جلوگیری کنیم؟
همیشه می‌گویند که پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین اگر نمی‌خواهید درگیر این مشکل شوید، توصیه می‌کنیم که حتماً از راهکار‌های مناسب و کاربردی استفاده کنید:
- در مرحله اول و قبل از بافت باید اقدام به بررسی تراکم چله در طول سردار و زیردار کنید. در واقع تراکم چله باید به‌صورت یکنواخت و مساوی در تمام قسمت‌ها پخش‌شده باشد. همچنین میزان تراکم چلیه را با رج شمار بررسی کرده و از هماهنگ‌بودن آنها مطلع شوید. هر چه میزان کشش چله‌ها برابر باشد نیز احتمال شمشیری شدن فرش کاهش پیدا می‌کند.
- به‌منظور مهارکردن چله‌ها از از شمشیرک یا تسمه در زیر کار استفاده کنید.
- در صورت زیاد‌بودن عرض قالی مطمئن شوید که تسمه در جای خود قرار گرفته است.
- شما می‌توانید به‌منظور ثابت‌کردن تسمه از دارو‌های چوب نیز استفاده کنید. در واقع شما باید میخ‌های کوچک را در زیر تسمه بکوبید. امکان انجام این کار در دار‌های فلزی با پیچ‌های کوچک وجود دارد.
- استفاده از بافت‌های استواری مثل زنجیره یا ملیله به‌منظور افزایش استحکام گلیم
- تناسب رج‌های قرارگرفته در گلیم‌باف با عرض فرش به‌منظور ایجاد زیرساخت مناسب
- کوبیدن تمام قسمت‌ها در قسمت گلیم‌باف به‌منظور استاندارد و راست‌بودن سطح بافت بدون هیچ کج‌شوندگی
نحوه رفع شمشیری شدن فرش
شما می‌توانید با ۲ روش مختلف مشکل شمشیری شدن فرش را رفع کنید. در هر ۲ این روش‌ها به‌دلیل تخصصی‌بودن کار توصیه می‌کنیم به‌جای انجام کار‌ها توسط خود به‌سراغ قالیشویی‌های حضوری یا مراکز قالیشویی آنلاین مراجعه کنید. در این مجموعه افرادی کاملاً حرفه‌ای و مسلط به‌نحوه دوخت و ترمیم فرش‌ها حضور دارند که مشکلات به‌وجود‌آمده را برایتان در سریعترین زمان رفع می‌کنند.
-
استفاده از چوب مهار
شاید بخش‌های ساده بافی قالی شل‌شده باشند که به‌منظور رفع این مشکل کافیست از چوب مهار استفاده کرده و جلوی شمشیری‌شدن قالی را بگیرید. درواقع این راهکار مربوط به زمان تولید است و به این منظور انجام می‌شود تا ساده‌بافی به‌شیوه‌ای مناسب و خوبی صورت بگیرد.
-
رفوگری و مرمت کاری
رفوگران و مرمت‌کاران به‌خوبی نحوه رفع مشکلات مربوط به شمشیری شدن فرش را می‌دانند و از راهکار‌هایی کاملاً کاربردی و مناسب استفاده می‌کنند تا نقص به‌وجود‌آمده را از بین ببرند.
خوشبختانه در بسیاری از مواقع با کمک‌گرفتن از مرمت‌کار‌های حرفه‌ای مشکل برطرف می‌شود، اما اگر به‌هر‌دلیلی این اتفاق امکان‌پذیر نبود، توصیه می‌کنیم که برای خرید قالی به‌سراغ محصولاتی بروید که از کیفیت بالای دوخت آنها مطمئن هستید. این محصولات حتی بعد از مدت‌ها استفاده دچار هیچ مشکلی نمی‌شوند و تداوم، ماندگاری و مقاومت خود را در برابر بسیاری از عوامل آسیب‌زا حفظ خواهند کرد.
شمشیری شدن فرش، مشکلی متداول اما قابل رفع
بسیاری از راهکار‌های از‌بین‌بردن مشکل شمشیری‌شدن قالب مربوط به مراحل قبل از تولید هستند و تولیدکننده باید حتماً به آنها توجه داشته باشد. اما برخی راهکار‌ها مربوط به زمان بعد از تولید هستند، یعنی اگر به‌هر‌دلیلی قالی به‌شیوه نامناسبی دوخته شد، با استفاده از این راهکار‌ها می‌توانید مشکلات به‌وجود‌آمده را از بین ببرید. با آگاهی از تمام این ترفند‌ها دیگر درگیر چالش و مشکلی در رابطه با شمشیری شدن فرش‌هایتان نخواهید شد و در زمان مناسب برای رفع آنها اقدام خواهید کرد.
خوشبختانه این روز‌ها بیشتر مراکز قالیشویی معتبر به‌دلیل استخدام رفوگران و مرمت‌کار‌ها خدمات تعمیرات قالی نیز ارائه می‌دهند که از جمله خدمات تحت پوشش آنها می‌توان به از‌بین‌بردن مشکل شمشیری شدن فرش اشاره کرد. اگر با این مشکل روبرو‌شده‌اید، توصیه می‌کنیم که حتماً به‌سراغ قالیشویی‌های معتبر بروید و با استفاده از خدمات آنها فرش را درست مثل روز اول تعمیر کنید.
