در تمامی کشورها و ملیت‌های مختلف از سراسر جهان رسم و رسومات و مناسبت‌های فرهنگی مختلفی وجود دارد که برای مردم از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار هستند. یکی از رسومات رایج در کشور ایران خانه‌تکانی در عید نوروز است و مردم با این کار به پیشواز سال نو می‌روند. خانه‌تکانی در کنار اهمیت و ارزش زیادی که دارد می‌تواند بسیار زمان‌بر، خسته‌کننده و سخت باشد به همین دلیل لازم است که افراد قبل از اقدام به عملیات خانه‌تکانی برنامه منظمی داشته و فهرستی از تمام کارهایی که باید انجام بدهند را تهیه کنند. در ادامه مطلب به بررسی چک لیست و لیست کارهای خانه تکانی عید نوروز و اهمیت آن‌ها پرداخته خواهد شد.
چک لیست خانه تکانی و اهمیت آن
چک لیست در حقیقت مانند یک نقشه است که راه و روش انجام عملیات خانه‌تکانی را به افراد نشان می‌دهد. در اصل با تهیه چک لیست افراد می‌توانند کارها را مدیریت کنند و از انجام کامل امور مطمئن شوند. از مهم‌ترین مزایای تهیه کردن چک لیست می‌توان به مواردی همچون تقسیم شدن مسئولیت‌های مختلف در بین افراد خانه، افزایش کارایی و راندمان، کاهش استرس و اضطراب افراد، افزایش سرعت انجام کارها، صرفه‌جویی در زمان، انرژی و هزینه‌ها و … اشاره کرد.
نحوه تهیه لیست کارهای خانه تکانی عید نوروز
همان‌طور که گفته شد داشتن یک چک لیست مناسب در زمان خانه‌تکانی می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد و حتماً باید قبل از اقدام به خانه‌تکانی این فهرست تهیه شود. برای نوشتن یک چک لیست مناسب باید ۶ مرحله مختلف را انجام داد که به شرح زیر هستند:
- در مرحله اول باید زمان‌های آزاد هر کدام از اعضای خانواده مشخص شود چرا که لازم است تمام اعضای خانواده در امر خانه‌تکانی مشارکت داشته باشند. چنانچه زمان خانه‌تکانی با زمان آزاد افراد تضاد داشته باشد، انجام عملیات با استرس و با تأخیر انجام می‌شود
- لیست تمامی کارهایی که باید انجام شوند باید به صورت جزئی یادداشت گردد. در اصل خانه‌تکانی بدون داشتن برنامه و مدیریت می‌تواند بسیار سخت و ناخوشایند شود و حتماً باید تمامی امور فهرست شوند.
- در مرحله سوم باید مدت زمان مشخصی برای انجام صفر تا صد خانه‌تکانی مشخص شود تا تمام اعضای خانواده بتوانند به امور شخصی خود نیز رسیدگی کنند.
- در مرحله چهارم کارها باید در بین اعضای خانواده تقسیم شود و هر نفر مسئولیت انجام کاری را بر عهده بگیرد.
- لیست تمامی کارها باید بر روی کاغذ نوشته شود و مشخص گردد که هر کار را چه فردی باید انجام بدهد.
- در نهایت نیز باید تمامی امور بر اساس زمانبندی و لیست تهیه شده انجام شود.
چک لیست خانه تکانی عید نوروز
مزیت‌های متعدد تهیه کردن چک لیست باعث می‌شود که اهمیت و ارزش بالایی داشته باشد اما باید توجه داشت برای انجام سریع و بهینه خانه‌تکانی برای هر قسمت از منزل یک فهرست جداگانه تهیه کرد چرا که لازم است در زمانه خانه‌تکانی انجام بعضی از امور را به شرکت‌های قالیشویی و … سپرد. اگرچه تمیز کردن و نظافت بخش‌های مختلف خانه می‌تواند امری سلیقه‌ای باشد اما بهتر است که خانه‌تکانی از اتاق‌های خواب و مهمان شروع شده و بعد از آن قسمت‌های آشپزخانه، سرویس بهداشتی و درنهایت اتاق پذیرایی انجام شود.
چک لیست خانه تکانی اتاق پذیرایی
اتاق پذیرایی معمولاً مهم‌ترین قسمت برای خانه‌تکانی است چرا که همواره در دید بوده و همه افراد خانه از آن استفاده می‌کنند. برای نظافت و تمیزکاری این قسمت می‌توان از گردگیری لوازمی همچون لوازم تزئینی، گل‌های مصنوعی، مجسمه‌ها، آباژور و … شروع کرد. در حقیقت اتاق پذیرایی در دید مهمانان قرار دارد و هرگونه آلودگی و بی‌نظمی می‌تواند احساس ناخوشایندی به آن‌ها انتقال بدهد. مهم‌ترین کارهایی که برای تمیزکاری اتاق پذیرایی باید در نظر گرفت شامل موارد زیر هستند:
- گردگیری گوشه‌ها، کناره‌های سقف و بالای در و پنجره‌ها
- شستشوی پرده‌ها که معمولاً باید از خدمات شرکت‌های خشک‌شویی و قالی شویی‌ها استفاده کرد.
- گردگیری چراغ های روشنایی و لوسترهای آویزان
- گردگیری مبلمان و یا شستشوی آن‌ها
- شستشوی فرش‌ها
- شستشوی شیشه‌ها و پنجره‌های اتاق و یا گردگیری کامل آن‌ها
- نظافت و شستشوی لوازم سرمایشی و گرمایشی موجود در اتاق
- مرتب کردن گلدان‌ها و گیاهان تزئینی و همچنین مرتب کردن بالکن و تراس
- شستشوی کف منزل با استفاده مواد شوینده مناسب و خش کردن آن
چک لیست خانه تکانی اتاق خواب
اتاق خواب هم از جمله مهم‌ترین قسمت‌های خانه است که نظافت و بهداشت آن از اهمیت بالایی برخوردار است و لازم است که حتماً یک فهرست اولیه برای مرتب کردن آن، شستشوی فرش اتاق و … تهیه شود. می‌توان کارهای نظافت و تمیزکاری اتاق خواب را به شیوه زیر لیست کرد:
- شستشوی ملحفه‌ها، روبالشی‌ها و … با استفاده از ماشین لباسشویی
- تمیز کردن تشک خواب و لکه‌های آن و یا شستن آن در صورت نیاز و پشت و رو کردن آن
- شستشوی پرده های اتاق
- گردگیری کمدها و باز کردن در آن‌ها برای هواخوری
- مرتب کردن لوازمی که در فصل جدید مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و انبار کردن صحیح آن‌ها
- مرتب کردن کمدهای لوازم آرایشی، کمد لباس‌ها، کمد کتاب و …
- گردگیری قسمت‌های مختلف اتاق مانند دیوارها، لوازم تزئینی، لوازم موجود در اتاق و…
چک لیست خانه تکانی آشپزخانه
همان‌گونه که برای تمیز کردن اتاق خواب و پذیرایی و شستن مبل و… باید برنامه‌ریزی مناسبی داشت، نظافت و تمیزکاری آشپزخانه نیز نیازمند داشتن یک برنامه و فهرست مناسب است. در حقیقت نظافت آشپزخانه در زمان عید نوروز با نظافت‌های روزانه متفاوت است و باید با دقت و حساسیت بیشتری انجام شود هرچند که بعضی از افراد به صورت ماهانه یا فصلی اقدام به نظافت می‌کنند. فهرست خانه‌تکانی آشپزخانه برای عید نوروز به شرح زیر خواهد بود:
- گردگیری و شستشوی تمامی ظروف و لوازمی که کمتر استفاده شده است.
- گردگیری و نظافت کامل لوازم اصلی مانند یخچال، گاز، سماور، ماشین لباسشویی و …
- گردگیری کابینت‌ها، دیوارها، لوسترها و …
- دستمال کشی و شستشوی کف آشپزخانه
- چربی زدایی بخش‌های مختلف مانند کنج دیوارها، لوازم آشپزخانه و …
در حقیقت خانه‌تکانی آشپزخانه را می‌توان یکی از سخت‌ترین مراحل خانه‌تکانی عید دانست چرا که تمامی لوازم از حساسیت بالایی برخوردارند و در مقایسه با سایر لوازم بخش‌های خانه آلودگی بیشتری به خود جذب کرده‌اند. لازم است که در این بخش افراد خانواده همکاری مناسبی باهم داشته باشند و از مواد شوینده مناسبی استفاده کنند.
چک لیست خانه تکانی سرویس بهداشتی
از دیگر بخش‌های مهم خانه، سرویس بهداشتی است که همواره باید مورد توجه قرار گرفته و به نظافت و بهداشتی آن رسیدگی شود. در اصل این بخش باید به صورت هفتگی، ماهانه و فصلی نظافت شود اما در زمان خانه‌تکانی عید نوروز لازم است که اصولی‌تر و با حساسیت بیشتری اقدام به نظافت آن نمود. فهرست نظافت آشپزخانه به شرح زیر می‌باشد:
- تمیزکاری و برق انداختن شیرآلات با استفاده از مواد شوینده و اسپری‌های مخصوص
- جرم‌گیری و تمیز کردن دوش حمام و سرویس کردن آن
- تمیز کردن و نظافت توالت فرنگی و ایرانی با استفاده مواد مناسب
- تعمیر شیرآلات و نشتی‌های احتمالی آن‌ها
- گردگیری و نظافت هواکش سرویس بهداشتی
- شستشو و نظافت دیوارها و کف حمام و توالت
- ضدعفونی کردن وان حمام، روشویی و …
- شستن و تمیزکاری پرده حمام، پادری‌ها و …
چک لیست خانه تکانی انباری، پارکینگ و حیاط
علاوه بر بخش های اصلی و داخلی خانه در زمان عید نوروز لازم است که به بخش‌های دیگری خانه مانند انباری، پارکینگ و … رسیدگی شود و نظرم و ترتیب اولیه را به آن‌ها برگرداند. برای تمیزکاری این بخش‌ها ترتیب و اولویت خاصی لازم است اما بهتر است که تمامی لوازم و وسایل موجود گردگیری شده و به صورت منظم و قابل تشخیص نگهداری شوند تا در صورت نیاز از آن‌ها استفاده کرد. هر گونه لوازم اضافی و بدون مصرف باید در یک محل مناسب چیده و نگهداری شود.
جمع‌بندی نهایی
خانه‌تکانی عید نوروز یکی از رایج‌ترین رسومات در میان ایرانیان است و بر این اساس تمامی قسمت‌های خانه و لوازم موجود در آن باید تمیز شده و هرگونه آلودگی از بین برود. از آنجایی که خانه‌تکانی می‌تواند بسیار سخت و زمان‌بر باشد لازم است که افراد قبل از اقدام به انجام آن یک لیست و فهرست کامل از کارهایی که باید انجام بدهند تهیه کنند. برای تهیه لیست کارهای خانه تکانی عید نوروز بهتر است قسمت‌هایی همچون اتاق خواب، اتاق پذیرایی، سرویس بهداشتی و … به صورت جداگانه بررسی شوند.
